Cubaanse muziek


De muziek van Cuba bestaat uit een grote verzameling van unieke tradities, dat voornamelijk is beïnvloed door West-Afrikaanse en Spaanse muziek. Dit komt doordat grote aantallen Afrikaanse slaven en Spaanse immigranten naar Cuba kwamen en hun eigen vormen van muziek, instrumenten, performance en dans naar het eiland meebrachten. Na verloop van tijd is de Cubaanse muziek ook beïnvloed door diverse genres uit andere landen waaronder Frankrijk en de Verenigde Staten.

De Cubaanse muziek wordt vaak beschouwd als een van de rijkste regionale muziek van de wereld. Zo vermengt bijvoorbeeld de "Son Cubano" de tres (een aangepaste Spaanse gitaar), melodie, harmonie en lyrische tradities met Afro-Cubaanse percussie en ritmes.
Sinds de 19e eeuw is Cubaanse muziek ook enorm populair en invloedrijk in de hele wereld geweest. De Cubaanse muziek heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van een breed scala aan genres en muziekstijlen over de hele wereld, vooral in Latijns-Amerika, het Caribisch gebied, West-Afrika en Europa. Het droeg niet alleen bij aan de ontwikkeling van de Jazz, Rumba, Soukous en Salsa, maar ook aan de Argentijnse Tango, Ghanese high-life, West-Afrikaanse Afrobeat, Dominicaanse Bachata en Merengue, Colombiaanse Cumbia, Spaanse Nuevo Flamenco en de Arabo-Cubaanse muziek.

  1. 1. Son Cubano
  2. 2. Rumba en Salsa
  3. 3. Buena Vista Social Club
  4. 4. Cubaanse muziekstijlen



Buena Vista Social Club
Buena Vista Social Club


1. Son Cubano

Son Cubano is een stijl van muziek en dans dat is ontstaan in Cuba. Het kreeg wereldwijde populariteit in de jaren 1930. Son combineert de structuur en eigenschappen van de Spaanse canción met Afro-Cubaanse stilistische en percussie-elementen. De Cubaanse Son is een van de meest invloedrijke en wijdverbreide vormen van Latijns-Amerikaanse muziek. Variaties en fusies hiervan, vooral Salsa, zijn over de hele wereld verspreid.
Je kunt stellen dat wat Son voor Cuba is, is de Tango voor Argentinië en de Samba voor Brazilië. Zijn grote kracht is de fusie tussen Europese en Afrikaanse muzikale tradities.

De meest kenmerkende muziekinstrumenten zijn de Cubaanse instrument (Tres) en de tweekoppige Bongó. Ook typisch zijn de Cubaanse Claves (twee korte hardhouten stokken), de Spaanse gitaar, de contra-bas, de trompet en de piano.
De Cubaanse Son komt van oorsprong uit de oostelijke regio van Cuba (Oriente).


2. Rumba en Salsa

Omdat Cuba zo veel inheemse soorten muziek heeft was het een probleem om het product in het buitenland te vermarkten. Mensen begrepen niet de verschillen tussen de ritmes die voor de Cubanen vanzelfsprekend zijn. Zodoende werd de Cubaanse Muziek in de jaren 1930 onder de label "Rumba" een internationaal succes. Het label "Rumba" werd buiten Cuba jarenlang gebruikt als een allesomvattende begrip voor de Cubaanse populaire muziek.

In de periode 1965 tot 1975 combineerden in New York muzikanten van Cubaanse en Puerto-Ricaanse afkomst de muziek uit de Cha-cha-cha periode. Deze Cubaanse muziekstroming verwierf het label "Salsa". Ook nu weer was het een groot voordeel om een gemeenschappelijk label te hebben voor de Son, Mambo, Guaracha, Guajira, Guaguancó, etc. Salsa is dus gewoon een andere naam voor Cubaanse muziek. Het is van oorsprong ontwikkeld in de VS, en niet in Cuba.


3. Buena Vista Social Club

Buena Vista Social Club is een groep Cubaanse muzikanten. De groep is vernoemd naar een club met dezelfde naam die tot in de jaren veertig bestond in de Cubaanse hoofdstad Havana. Deze club was destijds een trefpunt voor de muziekliefhebbers in Havana. In 1996 werd de band opgericht onder leiding van de Amerikaans gitarist en producer Ry Cooder en de Cubaan Juan de Marcos González.

In de voormalige Buena Vista Social Club werden dans- en muzikale activiteiten gehouden. Het was in de jaren 1940 een populaire locatie voor muzikanten om elkaar te ontmoeten en muziek te spelen. In de jaren 1990, bijna 50 jaar nadat de club werd gesloten, werd een album gemaakt door de Cubaanse muzikant Juan de Marcos González en de Amerikaanse gitarist Ry Cooder met traditionele Cubaanse muzikanten, van wie sommigen veteranen waren die tijdens het hoogtepunt van de club hadden opgetreden.
Deze opname werd een internationaal succes, en het ensemble werd in april 1998 aangemoedigd om met de volledige bezetting in Amsterdam op te treden. De Duitse regisseur Wim Wenders legde dit optreden op film vast, inclusief interviews met de Cubaanse musici. Wenders won hiermee een Academy Award voor "Beste Documentaire" op de European Film Awards.
Het succes van zowel het album als de film leidde tot een opleving van de internationale belangstelling voor de traditionele Cubaanse muziek en voor de Latijns-Amerikaanse muziek in het algemeen.

4. Cubaanse muziekstijlen


1. Son Cubano: De Oorsprong van Cubaanse Muziek

Son Cubano, ontstaan in het begin van de 20e eeuw, is de bakermat van de meeste Cubaanse muziekstijlen. Het is een mix van Afrikaanse ritmes, Spaanse gitaren en melodieën, en inheemse Cubaanse invloeden. Kenmerkend zijn de zwoele ritmes, de call-and-response zang en de aanstekelijke dansbare melodieën. Son Cubano legde de basis voor latere genres zoals salsa en timba.

2. Afro-Cubaanse Jazz: Een Fusion van Traditie en Vernieuwing

Afro-Cubaanse jazz, ook bekend als Cubop, is ontstaan in de jaren 1940. Het combineert de ritmische complexiteit van Afro-Cubaanse percussie met de improvisatie en harmonieën van Amerikaanse jazz. Kunstenaars zoals Chano Pozo en Dizzy Gillespie werkten samen om deze opwindende fusie van stijlen te creëren, waarbij ze traditionele Cubaanse ritmes vermengden met de improvisatie van jazz, wat resulteerde in een unieke muzikale expressie.

3. Rumba: De Klop van Het Leven

Rumba is meer dan alleen een muziekstijl; het is een expressieve kunstvorm die dans, zang en percussie combineert. Afro-Cubaanse inheemse invloeden zijn duidelijk voelbaar in de ritmische complexiteit van rumba. Het wordt vaak op straten en pleinen uitgevoerd, waar dansers en muzikanten samenkomen om de pulserende beat van het leven te vieren. Rumba heeft verschillende subgenres, waaronder Guaguancó, Yambú en Columbia, elk met zijn eigen kenmerkende stijl en ritmes.

4. Salsa: Wereldwijd Geliefd, Geïnspireerd door Cuba

Salsa, hoewel ontstaan in New York, heeft diepe wortels in de Cubaanse muziektraditie. Het put inspiratie uit Son Cubano en andere Latijns-Amerikaanse stijlen en voegt daar moderne elementen aan toe. Salsa is een dansbare, energieke muziekstijl met levendige blazers, opzwepende percussie en pittige zang. Het heeft wereldwijd populariteit verworven en wordt vaak geassocieerd met de vurige dansstijl die dezelfde naam draagt.

5. Timba: De Moderne Twist van Cubaanse Ritmes

Timba, ontstaan in de jaren 1980, is een moderne variant van salsa die dieper in de Afro-Cubaanse wortels duikt. Het combineert complexe ritmes met innovatieve arrangementen en elektronische invloeden. Artiesten zoals Los Van Van hebben Timba populair gemaakt door traditionele instrumentatie te combineren met hedendaagse productietechnieken, resulterend in een frisse en opwindende geluidservaring.

6. Bolero: Romantiek in Muzikale Vorm

Bolero, met zijn wortels in de 19e eeuw, is een romantische en sentimentele muziekstijl. Gekenmerkt door langzame tempo's en lyrische gitaararrangementen, heeft Bolero de harten van luisteraars over de hele wereld veroverd. Het is een muzikale uiting van liefde en passie, met bekende artiesten als Ibrahim Ferrer die de ziel van het genre belichamen.

7. Cha-Cha: Dansen op het Ritme van Vreugde

Cha-Cha, ontstaan in de jaren 1950, is een dansbare muziekstijl met levendige percussie en aanstekelijke ritmes. De naam zelf komt van het ritmische geluid van de güiro, die het karakteristieke 'cha-cha-cha' geluid produceert. Cha-Cha heeft wereldwijd danszalen veroverd en blijft een opzwepend genre dat de vreugde van het leven viert.

8. Danzón: Een Elegant Ritueel van Dans en Muziek

Danzón, ontstaan in de 19e eeuw, is een elegante en gestileerde dansmuziek. Gekenmerkt door het gebruik van fluiten, strijkers en piano, is Danzón een sociale dansstijl die zowel verfijnd als meeslepend is. Het brengt een sfeer van elegantie en nostalgie met zich mee, en het wordt nog steeds in ere gehouden als een cultureel erfgoed.

9. Conga: Ritmische Uitbarsting van Energie

Conga, bekend om zijn opzwepende percussie en parade-achtige energie, is een dansstijl die vaak gepaard gaat met conga-drumbeats en ritmische bewegingen. Het is een feestelijke en opwekkende muziekstijl die vaak te horen is tijdens carnavals en festivals.